Przedsiębiorstwa budowlane w czasie pandemii koronawirusa

Pomoc prawna
+48 792 861 101 - A. Malik+48 609 712 735 - J. Pokoj

Firmy budowlane w czasie pandemii koronawirusa

Obecna pandemia jest wyzwaniem nie tylko dla władz państwowych czy służb medycznych, ale również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Wprowadzony na terytorium Polski stan epidemii w istotny sposób ingeruje w różne dziedziny życia społecznego i gospodarczego. Jak się wydaje, nie ma branży, która nie zostałaby w jakiś sposób dotknięta pandemią koronawirusa. Co oczywiste, obecna sytuacja odciśnie swoje piętno również na branży budowlanej.

1. Wyłączenie stosowania Prawa budowlanego i innych ustaw

Wprowadzona ustawa z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r., poz. 374, dalej: „ustawa COVID-19”) weszła w życie dnia 8 marca 2020 roku. Jej przepisy w sposób istotny modyfikują zasady prowadzenia procesu budowlanego w przypadku wybranych zadań inwestycyjnych.

Przepisy ustawy COVID-19 pozwalają na wyłączenie stosowania przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku – Prawo budowlane (t.j. w: Dz.U. z 2019 r., poz. 1186), ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. w: Dz.U. z 2020 r., poz. 293) oraz ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. w: Dz.U. z 2020 roku, poz. 282), jednak wyłącznie w zakresie inwestycji związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Wyłączenie stosowania przepisów Prawa budowlanego i innych może zatem dotyczyć m.in. przypadków budowy lub przebudowy szpitali oraz innych obiektów przeznaczonych do pełnienia funkcji w systemie opieki zdrowotnej.

Co równie istotne, w okresie stanu epidemii, a taki został ogłoszony w Polsce, nie stosuje się przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych. Zgodnie z przepisem art. 46c ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. w: Dz.U. z 2019 r., poz. 1239), do zamówień́ na usługi, dostawy lub roboty budowlane udzielanych w związku z zapobieganiem lub zwalczaniem epidemii na obszarze, na którym ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, a więc na obszarze całego kraju, nie stosuje się̨ przepisów o zamówieniach publicznych.

2. Praktyczne zastosowania

Podstawową konsekwencją zastosowania szczególnego trybu procesu budowlanego będzie brak wymogu ubiegania się o pozwolenie na budowę. W przypadku zastosowania ustawy COVID-19 nie znajdzie zastosowania również obowiązek dokonania zgłoszenia robót. Innym rezultatem braku stosowania przepisów ustawy COVID-19 jest brak obowiązku zatwierdzenia projektu przez PINB.

Co do zasady, wykonanie robót budowlanych pomimo braku uzyskania pozwolenia na budowę czy bez uzyskania zatwierdzenia projektu przez PINB doprowadziłyby do powstania samowoli budowlanej. Jednakże dzięki zastosowaniu przepisów ustawy COVID-19, przebudowany lub nowopowstały obiekt nie zostanie uznany za samowolę budowlaną i w konsekwencji nie będzie musiał przechodzić żmudnej i kosztownej procedury legalizacyjnej. W ustawie COVID-19 przewidziano także szereg odstępstw dotyczących m.in. dostosowania obiektów budowlanych do szczegółowych wymogów stawianych placówkom medycznym. Uproszczenia pozostają w mocy przez 180 dni począwszy od 8 marca 2020 roku.

3. Realizacja robót budowlanych a stan epidemii

W związku z wprowadzeniem na terenie całej Polski stanu epidemii, drastycznej zmianie uległy warunki prowadzenia procesów inwestycyjnych oraz całe otoczenie biznesowe branży budowlanej. Przedsiębiorstwa budowlane, jak wszyscy pracodawcy, są obecnie zobowiązane do podejmowania środków mających na celu zmniejszenie zagrożenia rozprzestrzeniania się koronawirusa. Oczywiste jest jednak, że realizacja zadań inwestycyjnych nie jest możliwa bez udziału czynnika ludzkiego. Jakie możliwości ma zatem przedsiębiorca z branży budowlanej?

Prowadzenie robót budowlanych w sytuacji stanu epidemii wiąże się z określonymi dodatkowymi kosztami. Pracodawcy muszą zaopatrzyć pracowników w dodatkowe środki ochrony (maseczki, płyny dezynfekcyjne itp.), których ceny ostatnio drastycznie wzrosły. Podrożały także materiały budowlane oraz usługi transportowe. Doszło również do masowego odpływu pracowników zagranicznych, którzy w stanowili podstawową siłę roboczą niejednej firmy budowlanej. Właśnie w takich sytuacjach zastosowanie znaleźć może reguła rebus sic stantibus. Zgodnie z przepisem art. 3571 §1 Kodeksu cywilnego, jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Rozwiązując umowę sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym.

Stan epidemii spowodowany rozprzestrzenianiem się koronawirusa należy zakwalifikować właśnie jako ową „nadzwyczajną zmianę stosunków”, której strony umowy o roboty budowlane nie mogły wcześniej przewidzieć. W tej sytuacji przedsiębiorstwa budowlane będą mogły domagać się m.in. podwyższenia należnego wynagrodzenia. Przedsiębiorstwa budowlane nie powinny jednak czekać na stabilizację sytuacji. Należy już teraz przedsięwziąć kroki celem wypracowania dogodnej pozycji w ewentualnym sporze z zamawiającym.

4. Wsparcie dla branży budowlanej

Obecna sytuacja jest niezwykle dynamiczna. W nadchodzącym czasie niezbędne będzie poszukiwanie nowych i dogodnych rozwiązań, jak również zapewnienie bieżącego wsparcia przedsiębiorcom z branży budowlanej. Stan zagrożenia koronawirusem, jak również środki bezpieczeństwa wprowadzane przez administrację państwową i samorządową, będą w istotny sposób oddziaływać na otoczenie biznesowe branży budowlanej.

Pomoc prawna dla branży budowlanej w czasie pandemii

Kancelaria Prawna AVENTUM stale świadczy pomoc prawną na rzecz przedsiębiorców z branży budowlanej. Naszym celem jest identyfikacja kluczowych problemów Państwa firm oraz ograniczenie negatywnego wpływu pandemii na prowadzoną działalność gospodarczą.

W ramach świadczonych usług proponujemy pomoc prawną w szczególności w zakresie:

1) pomocy w zastosowaniu i dostosowaniu się do nowych regulacji;
2) wsparcia dla właścicieli firm i Zarządów spółek;
3) przygotowania przedsiębiorstw do przyjęcia rządowych rozwiązań pomocowych;
4) spraw pracowniczych (przestój, praca zdalna, urlop itp. – przygotowanie regulaminów pracy zdalnej, umów, aneksów, oświadczeń itd.);
5) doradztwa dot. relacji z kontrahentami oraz najemcami i wynajmującymi;
6) podatków i ZUSu.
  
Pozostajemy do Państwa dyspozycji!

tel. 792 861 101 – Adam Malik, radca prawny
tel. 609 712 735 – Jakub Pokoj, radca prawny

AVENTUM Kancelaria Prawna Radców Prawnych Malik, Pokoj sp.p.

ul. Sądowa 4/6

40-078 Katowice

NIP: 6423215030

KRS: 0000886626

Aventum - Kancelaria Prawna Katowice

Kancelaria Prawna Aventum sp. k.

ul. Sądowa 4/6, 40-078 Katowice, Polska

Kontakt z Kancelarią

Formularz kontaktowy

Wymagane zgody

11 + 14 =

Adam Malik

Jakub Pokoj

Zapisz się na newsletter